Trądzik jest jedną z najczęściej występujących chorób skóry zarówno u kobiet jak i mężczyzn. Wbrew pozorom nie występuje tylko u nastolatków w okresie dojrzewania, ale także u osób dorosłych między 30- 40 rokiem życia.
Jest to choroba przewlekła, polegająca na zaburzeniu pracy aparatu włosowo – łojowego.
Trądzik pospolity (acne vulgaris)– czyli najpopularniejsza postać trądziku objawia się zaskórnikami otwartymi i zamkniętymi, grudkami, krostami, guzkami, pseudocystami i torbielami ropnymi, które umiejscawiają się w okolicach łojotokowych – na twarzy, plecach, dekolcie.
Przyczyny trądziku
Etiologia i patogeneza tej choroby jest złożona. Wpływ na jej występowanie ma wiele czynników, a najczęstsze z nich to:
- przerost gruczołów łojowych i nadmierna produkcja łoju,
- nadmierne rogowacenie ujść gruczołów łojowych,
- problemy hormonalne – nadmiar androgenów, ale również zwiększona reaktywność gruczołów łojowych na obecność hormonów,
- namnażanie się bakterii Propionbacterium acnes.
Rodzaje trądziku
Obok trądziku pospolitego – młodzieńczego i późnego, częstą odmianą jest również trądzik różowaty. Jest to poważna przewlekła choroba, która dotyka osób pomiędzy 30 a 60 rokiem życia.
Charakterystyczne objawy to rozległe rumieńce na policzkach, nosie i czole, a także niewielkie guzki na ustach.
Wśród czynników zwiększających ryzyko zachorowania na trądzik różowaty wymienić można:
- oparzenia słoneczne,
- zmiany klimatu,
- nadmierny wysiłek,
- ekstremalne temperatury.
Objawy choroby nasila zła dieta:
- pikantne przyprawy,
- tłusty nabiał,
- mięso,
- napoje z kofeiną
- alkohol.
Leczenie trądziku różowatego jest trudne i czasochłonne. Ważne są zarówno leki – zewnętrzne w formie maści, kremów, żeli, a także doustne oraz właściwa higiena i zdrowa dieta.
Inna postać choroby to trądzik niemowlęcy – występuje u ok 20% noworodków- częściej chłopców. Ten rodzaj trądziku przebiega łagodnie i najczęściej znika samoistnie w ciągu kilku tygodni. Objawia się krostkami, grudkami i zaskórnikami. Aby łagodzić objawy, należy używać delikatnych kosmetyków pielęgnacyjnych i unikać przegrzewania dziecka.
Najgroźniejszą odmianą jest trądzik chlorowy objawiający się nadmiernym zrogowaceniem naskórka. W efekcie powstają twarde zgrubienia, a w rozszerzonych porach czopują się masy rogowo – łojowe. Przyczyną tej postaci choroby są toksyny znajdujące się w powietrzu, wodzie, roślinach. Całkowite wyleczenie trądziku chlorowego jest niemożliwe, ale można zahamować jego rozwój.
Leczenie trądziku
Leczenie trądziku ustala lekarz dermatolog po dokładnym obejrzeniu zmian i przeprowadzeniu wywiadu z chorym. Najczęściej stosuje się leki zewnętrzne – maści, żele, kremy, o różnych substancjach aktywnych. Popularna grupa preparatów to te z nadtlenkiem benizolu, działające przeciwbakteryjnie i złuszczająco.
Inna grupa to produkty z kwasami – np. kwasem azelainowym. Ich działanie uzależnione jest od stężenia kwasu, które powinien ustalić lekarz. Skuteczne w leczeniu trądziku są również preparaty zawierające retinoidy, czyli pochodne witaminy A – niektóre dodatkowo łączone są z antybiotykami.
Niekiedy konieczne jest stosowanie leków doustnych – antybiotyków, doustnych retinoidów lub hormonów. Oprócz preparatów typowo leczniczych, bardzo ważna jest odpowiednia pielęgnacja – dokładne oczyszczanie, złuszczanie i nawilżanie skóry.
W czasie terapii należy unikać nadmiernej ekspozycji na słońce oraz stosować wysokie filtry – najlepiej 50+. Wszystko powinno odbywać się pod kontrolą lekarza.
Całkowite wyleczenie trądziku jest możliwe, pod warunkiem, że rozpoczniemy je jak najszybciej. Dzięki temu nie doprowadzimy również do powstania blizn potrądzikowych.
